Để cài Windows 10 bằng USB boot, bạn cần thực hiện hai bước chính: tạo USB boot và sau đó tiến hành cài đặt. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

I. Hướng dẫn làm USB Boot cài Win 10

Để tạo USB boot, bạn cần một USB dung lượng ít nhất 8GB và tệp tin ISO của Windows 10. Cách phổ biến và dễ nhất là sử dụng công cụ của Microsoft hoặc Rufus.

Cách 1: Sử dụng Media Creation Tool của Microsoft (Khuyên dùng)

Đây là cách đơn giản và an toàn nhất, công cụ này sẽ tự động tải Windows 10 và tạo USB boot cho bạn.

  1. Tải Media Creation Tool:

    • Truy cập trang web tải xuống của Microsoft: https://www.microsoft.com/en-us/software-download/windows10
    • Cuộn xuống và nhấp vào "Download tool now" (Tải công cụ ngay).
  2. Chạy Media Creation Tool:

    • Sau khi tải về, chạy tệp tin MediaCreationToolxxxx.exe (trong đó xxxx là phiên bản).
    • Chấp nhận các điều khoản cấp phép.
  3. Chọn tùy chọn:

    • Khi được hỏi "What do you want to do?" (Bạn muốn làm gì?), chọn "Create installation media (USB flash drive, DVD, or ISO file) for another PC" (Tạo phương tiện cài đặt (ổ đĩa flash USB, DVD hoặc tệp ISO) cho PC khác). Nhấn "Next" (Tiếp).
  4. Chọn ngôn ngữ, kiến trúc và phiên bản:

    • Bỏ chọn "Use recommended options for this PC" (Sử dụng các tùy chọn được đề xuất cho PC này) nếu bạn muốn thay đổi.
    • Chọn "Language" (Ngôn ngữ), "Edition" (Phiên bản - thường là Windows 10), và "Architecture" (Kiến trúc - 64-bit hoặc 32-bit). Hầu hết các máy tính hiện đại đều dùng 64-bit. Nhấn "Next".
  5. Chọn loại phương tiện:

    • Chọn "USB flash drive" (Ổ đĩa flash USB). Nhấn "Next".
  6. Chọn ổ đĩa USB:

    • Chọn USB của bạn từ danh sách. Đảm bảo bạn chọn đúng USB vì tất cả dữ liệu trên USB sẽ bị xóa. Nhấn "Next".
  7. Quá trình tạo USB Boot:

    • Công cụ sẽ bắt đầu tải xuống Windows 10 và tạo USB boot. Quá trình này có thể mất một thời gian tùy thuộc vào tốc độ mạng của bạn.
    • Khi hoàn tất, bạn sẽ nhận được thông báo "Your USB flash drive is ready" (Ổ đĩa flash USB của bạn đã sẵn sàng). Nhấn "Finish" (Hoàn tất).

Cách 2: Sử dụng Rufus (Khi đã có file ISO)

Nếu bạn đã có sẵn tệp tin ISO của Windows 10, Rufus là một công cụ tuyệt vời để tạo USB boot nhanh chóng và hiệu quả.

  1. Tải Rufus:

    • Truy cập trang web chính thức của Rufus: https://rufus.ie/en/
    • Tải xuống phiên bản Portable mới nhất.
  2. Tải file ISO Windows 10 (Nếu chưa có):

    • Bạn có thể tải file ISO từ trang web của Microsoft như đã hướng dẫn ở Cách 1, hoặc tìm kiếm các nguồn đáng tin cậy khác.
  3. Chạy Rufus:

    • Cắm USB vào máy tính.
    • Chạy tệp tin Rufus đã tải về (không cần cài đặt).
  4. Cấu hình Rufus:

    • Device (Thiết bị): Chọn USB của bạn từ danh sách thả xuống.
    • Boot selection (Lựa chọn Boot): Nhấp vào "SELECT" (Chọn) và duyệt đến tệp tin ISO của Windows 10 bạn đã tải về.
    • Image option (Tùy chọn hình ảnh): Thường để mặc định là "Standard Windows installation" (Cài đặt Windows tiêu chuẩn).
    • Partition scheme (Sơ đồ phân vùng) và Target system (Hệ thống đích):
      • Đây là phần quan trọng. Bạn cần biết máy tính của bạn sử dụng chuẩn UEFI hay Legacy BIOS.
      • GPT cho UEFI: Nếu máy tính của bạn là đời mới (khoảng từ 2012 trở đi) và hỗ trợ UEFI (đa số laptop/PC hiện nay), chọn "GPT" cho Partition scheme và "UEFI (non CSM)" cho Target system.
      • MBR cho BIOS (hoặc UEFI-CSM): Nếu máy tính của bạn là đời cũ hơn, hoặc bạn muốn cài ở chế độ Legacy BIOS, chọn "MBR" cho Partition scheme và "BIOS (or UEFI-CSM)" cho Target system.
      • Để kiểm tra máy tính của bạn dùng chuẩn nào: Nhấn Win + R, gõ msinfo32 và nhấn Enter. Tìm dòng "BIOS Mode". Nếu là "UEFI" thì chọn GPT, nếu là "Legacy" thì chọn MBR.
    • Volume label (Nhãn ổ đĩa): Bạn có thể đặt tên cho USB nếu muốn.
    • Các tùy chọn khác thường có thể để mặc định.
  5. Bắt đầu tạo USB Boot:

    • Nhấn "START" (Bắt đầu).
    • Rufus sẽ cảnh báo rằng tất cả dữ liệu trên USB sẽ bị xóa. Xác nhận bằng cách nhấn "OK".
    • Chờ quá trình hoàn tất. Khi thanh trạng thái đầy và hiển thị "READY" (Sẵn sàng), USB boot của bạn đã được tạo thành công.

II. Hướng dẫn cài đặt Win 10 bằng USB Boot

Sau khi đã có USB boot, bạn có thể tiến hành cài đặt Windows 10.

Bước 1: Khởi động máy tính từ USB

  1. Cắm USB Boot: Cắm USB boot vào cổng USB trên máy tính mà bạn muốn cài đặt Windows 10.

  2. Khởi động lại máy tính:

    • Tắt máy tính hoàn toàn, sau đó bật lại.
    • Ngay khi máy tính bắt đầu khởi động, bạn cần nhấn một phím nóng liên tục để truy cập vào Boot Menu hoặc BIOS/UEFI Setup.
    • Các phím nóng phổ biến:
      • Boot Menu: F2, F8, F10, F12, Del, Esc. (Phổ biến nhất là F12 hoặc Esc cho Boot Menu).
      • BIOS/UEFI Setup: Del, F2, F1, F10. (Phổ biến nhất là Del hoặc F2 để vào BIOS).
    • Bạn có thể tìm kiếm phím nóng chính xác cho dòng máy tính của mình (ví dụ: "boot menu key for Dell Inspiron" hoặc "bios key for HP Pavilion").
  3. Chọn USB để Boot:

    • Nếu vào Boot Menu: Bạn sẽ thấy danh sách các thiết bị có thể boot. Dùng phím mũi tên để di chuyển và chọn USB của bạn (thường có tên là "USB HDD", "Removable Device", hoặc tên của hãng USB). Nhấn Enter.
    • Nếu vào BIOS/UEFI Setup:
      • Tìm mục "Boot Options", "Boot Order", "Startup" hoặc tương tự.
      • Thay đổi thứ tự boot để USB của bạn được ưu tiên đầu tiên.
      • Lưu các thay đổi và thoát (thường là F10 để Save and Exit). Máy tính sẽ khởi động lại và boot từ USB.

Bước 2: Bắt đầu quá trình cài đặt Windows 10

  1. Màn hình cài đặt Windows: Sau khi boot từ USB, bạn sẽ thấy màn hình cài đặt Windows đầu tiên.

    • Language to install (Ngôn ngữ để cài đặt): Chọn "English (United States)" hoặc ngôn ngữ bạn muốn.
    • Time and currency format (Định dạng thời gian và tiền tệ): Chọn "Vietnamese (Vietnam)" hoặc định dạng phù hợp.
    • Keyboard or input method (Bố cục bàn phím hoặc phương thức nhập): Thường để "US" hoặc "Vietnamese (Telex/VNI)" nếu bạn dùng bộ gõ tiếng Việt.
    • Nhấn "Next" (Tiếp).
  2. Install Now (Cài đặt ngay): Nhấn "Install now".

  3. Product key (Khóa sản phẩm):

    • Nếu bạn có Product Key, hãy nhập vào.
    • Nếu không có, chọn "I don't have a product key" (Tôi không có khóa sản phẩm). Bạn có thể kích hoạt sau.
  4. Choose operating system (Chọn hệ điều hành):

    • Chọn phiên bản Windows 10 bạn muốn cài đặt (ví dụ: Windows 10 Home, Windows 10 Pro). Đảm bảo chọn phiên bản phù hợp với Product Key của bạn (nếu có).
    • Nhấn "Next".
  5. License terms (Điều khoản cấp phép):

    • Đọc và đánh dấu vào ô "I accept the license terms" (Tôi chấp nhận các điều khoản cấp phép).
    • Nhấn "Next".
  6. Type of installation (Loại cài đặt):

    • Chọn "Custom: Install Windows only (advanced)" (Tùy chỉnh: Chỉ cài đặt Windows (nâng cao)).
    • Không chọn "Upgrade" trừ khi bạn đang muốn nâng cấp từ phiên bản Windows cũ mà không mất dữ liệu, nhưng cài mới luôn được khuyến khích.

Bước 3: Phân vùng ổ đĩa

Đây là bước quan trọng nhất và cần cẩn thận để không làm mất dữ liệu.

  1. Where do you want to install Windows? (Bạn muốn cài đặt Windows ở đâu?):

    • Bạn sẽ thấy danh sách các phân vùng trên ổ cứng của mình.
    • Nếu cài mới hoàn toàn và không quan tâm dữ liệu cũ:
      • Chọn từng phân vùng và nhấn "Delete" (Xóa) cho đến khi toàn bộ ổ đĩa trở thành "Unallocated Space" (Không gian chưa được phân bổ).
      • Sau đó, chọn "Unallocated Space" và nhấn "New" (Mới) để tạo phân vùng mới cho Windows (thường là ổ C:). Bạn có thể chia thành nhiều phân vùng hoặc để mặc định Windows tự tạo các phân vùng cần thiết (System, Recovery).
      • Chọn phân vùng mà bạn muốn cài Windows vào (thường là phân vùng lớn nhất bạn vừa tạo hoặc "Primary" đầu tiên). Nhấn "Format" (Định dạng) nếu bạn muốn đảm bảo sạch sẽ.
      • Nhấn "Next".
    • Nếu muốn giữ lại các phân vùng dữ liệu khác (ổ D:, E:,...):
      • Xác định phân vùng chứa Windows cũ: Thường là phân vùng có kích thước lớn nhất và có chữ "Primary".
      • Cẩn thận: Đảm bảo bạn đã sao lưu tất cả dữ liệu quan trọng từ phân vùng này.
      • Chọn phân vùng chứa Windows cũ (ví dụ: "Drive 0 Partition X: Primary") và nhấn "Delete" để xóa nó.
      • Hoặc, bạn có thể chọn phân vùng đó và nhấn "Format" để định dạng lại mà không xóa. Tuy nhiên, xóa và tạo lại phân vùng sẽ sạch hơn.
      • Nếu bạn xóa, nó sẽ trở thành "Unallocated Space". Chọn "Unallocated Space" đó và nhấn "New" để tạo phân vùng mới, sau đó chọn phân vùng mới đó và nhấn "Next".
      • Lưu ý: Luôn cẩn thận khi thao tác với phân vùng để tránh mất dữ liệu.
  2. Quá trình cài đặt: Windows sẽ bắt đầu sao chép tệp, cài đặt các tính năng và cập nhật. Quá trình này sẽ mất một thời gian và máy tính của bạn có thể khởi động lại nhiều lần.

Bước 4: Thiết lập ban đầu sau cài đặt

Sau khi quá trình cài đặt cơ bản hoàn tất, máy tính sẽ khởi động lại và bạn sẽ thấy màn hình thiết lập ban đầu của Windows 10.

  1. Region (Khu vực): Chọn "Vietnam" hoặc khu vực của bạn. Nhấn "Yes".
  2. Keyboard layout (Bố cục bàn phím): Chọn "US" hoặc bố cục phù hợp. Nhấn "Yes".
  3. Add a second keyboard layout? (Bạn có muốn thêm bố cục bàn phím thứ hai không?): Chọn "Skip" (Bỏ qua) hoặc thêm nếu cần.
  4. Connect to a network (Kết nối mạng): Kết nối với Wi-Fi hoặc cắm cáp mạng. Nếu bạn không muốn kết nối ngay, có thể chọn "I don't have internet" (Tôi không có internet) và tiếp tục cài đặt ngoại tuyến.
  5. Sign in with Microsoft (Đăng nhập bằng Microsoft):
    • Nếu bạn muốn đăng nhập bằng tài khoản Microsoft, hãy nhập thông tin của bạn.
    • Nếu bạn muốn sử dụng tài khoản cục bộ (offline account), chọn "Offline account" hoặc "Domain join instead" (tùy phiên bản Windows và cách kết nối mạng).
  6. Create account for this PC (Tạo tài khoản cho PC này):
    • Nhập tên người dùng.
    • Tạo mật khẩu (tùy chọn).
    • Nhấn "Next".
  7. Privacy settings (Cài đặt quyền riêng tư): Xem xét và tùy chỉnh các cài đặt quyền riêng tư (ví dụ: Location, Diagnostic data, Tailored experiences). Tắt những thứ bạn không muốn. Nhấn "Accept" (Chấp nhận).
  8. Cortana: Chọn có sử dụng Cortana hay không.

Windows 10 sẽ hoàn tất các thiết lập cuối cùng và bạn sẽ được đưa đến màn hình Desktop.

Sau khi cài đặt:

  • Cài đặt Drivers: Rất quan trọng! Sau khi cài đặt Windows, bạn cần cài đặt các driver cho phần cứng của mình (card đồ họa, card mạng, chipset, âm thanh, v.v.). Bạn có thể tải chúng từ trang web hỗ trợ của nhà sản xuất máy tính (Dell, HP, Lenovo, Asus, v.v.) hoặc nhà sản xuất linh kiện (NVIDIA, AMD, Intel, Realtek).
  • Cập nhật Windows: Mở "Settings" (Cài đặt) > "Update & Security" (Cập nhật & Bảo mật) > "Windows Update" và kiểm tra các bản cập nhật mới nhất.
  • Cài đặt phần mềm: Cài đặt các phần mềm cần thiết như trình duyệt web, phần mềm văn phòng, diệt virus, v.v.